પ્રમુખસ્વામી મહારાજ જીવન ચરિત્ર સંશીપ્ત પ્રકરણ-1
સંકલ્પ
-
કાનમ પ્રદેશ અને ચાણસદ ગામ:
- વડોદરા શહેરથી બાર કિલોમીટર દૂર, કાનમ પ્રદેશમાં આવેલું ચાણસદ ગામ એક નાનું ગામ છે, જે આમલીઓનાં તોતિંગ વૃક્ષોથી આવૃત્ત અને વાતાવરણથી ભરી છે.
- ગામનો મુખ્ય વ્યવસાય ખેતી છે, અને લોકો પ્રેમાળ અને ધર્મપરસ્ત માનવામાં આવે છે.
-
ધર્મપરંપરા અને સંતોનો પ્રવેશ:
- આ ગામમાં અનેક મહાન સંતો અને ધર્મપુરુષોની પધરામણી થાય છે.
- અનાદિ અક્ષરબ્રહ્મ ગુણાતીતાનંદ સ્વામી અને શાસ્ત્રીજી મહારાજ જેવા સંતો અને ગુરુઓની હાજરી અહીં રહી છે.
- બત્રીસ-પાંત્રીસ વાર આ શાસ્રીજી મહારાજ, ભક્તજી મહારાજ, અને યોગીજી મહારાજ આ ગામમાં પધાર્યા અને કથાવાર્તા અને સત્સંગ આપ્યો.
-
હનુમાનમઢી મંદિર અને હરિદાસ:
- ગામમાં હનુમાનમઢી નામનું એક મંદિરણ છે, જ્યાં હરિદાસ સાધુ ભગવાનની સેવાપૂજા કરતા હતા.
- તેમના પ્રેમાળ અને વત્સલ સ્વભાવથી આ ગામના બે કિશોરો શાંતિલાલ મંદિરે જતાં અને હરિદાસ સાથે જ્ઞાન મેળવવા માટે બેસતા.
-
શાંતિલાલ અને તેમના ધાર્મિક જીવન:
- શાંતિલાલ કિશોરો જન્મથી જ ધર્મના સંસ્કારો સાથે ધર્મપ્રેમી હતા.
- શાંતિલાલના પિતાના ઘરમાં સત્સંગનો યોગ હતો, અને માતા પણ ભગતજી મહારાજના જીવનથી પ્રેરિત હતી.
- જ્યારે ગામમાં સંતો પધારતા, શાંતિલાલ કેશ ધરાવવાની તુલના સાથે ભગવાનના દર્શનમાં સક્રિય રીતે જોડાતા.
-
હરિદાસ અને કિશોરોની ભક્તિપ્રવૃતિ:
- હરિદાસ કિશોરોના ધ્યાને તેમની જીવનશૈલી સાથે વાત્સલ્ય ભરેને, તેમને પ્રેરણા આપી.
- તેઓ કિશોરોને રામાયણ, ભક્તિ, સંતોની જીવનશૈલી અને સત્યવિશ્વે વિસ્તારથી સમજાવતા.
-
ભવિષ્યનો સંકલ્પ:
- આ કિશોરોએ તેમના અભ્યાસને પૂર્ણ કરવા પછી આકલિત સંકલ્પ કર્યો: "હવે આપણે હરિદ્વાર અથવા ઋષિકેશ જવા અને ભગવાનની ભક્તિ કરવી."
- તેમની તરસ અને સંકલ્પ સાથે, કિશોરોની ધાર્મિક જીવન માટે આ પથ પર આગળ વધવાનું નક્કી કર્યું.
-
ચાણસદ ગામ અને શાંતિલાલની શરૂઆત:
- ચાણસદ ગામ એક નાનું ગામ છે, જ્યાં શાંતિલાલનો જન્મ થયો. તેમણે ધર્મના સંસ્કારો અને એક આત્મબળથી જીવન જીવી શક્યા.
- શાંતિલાલનો અભ્યાસ ચાલુ રાખવા માટે કેટલીક વાર પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરવો પડ્યો.
-
અભ્યાસમાં પડતા વિઘ્નો:
- ચાણસદની શાળામાં પાંચ ધોરણ સુધી જ પ્રાપ્ય હતા, જેના કારણે શાંતિલાલને વધુ અભ્યાસ કરવા માટે બીજા સ્થળો પર જવું પડ્યું.
- પ્રથમ, શાંતિલાલ દરાપરા ગયા, પરંતુ ત્યાં પણ સ્થિતિ એક જેવી રહી.
- પછી, બોચાસણ મોકલાવવાનું વિચારવામાં આવ્યું, પરંતુ બ્રિટિશ શાસન હેઠળના મૌકામાં તેના માટે જરૂરી ધોરણોમાં ફેરફાર પડ્યો, જેથી શાંતિલાલના મનોરથમાં વિઘ્નો આવ્યા.
-
પાદરા સ્કૂલમાં પ્રવેશ:
- હવે, પાદરા જવાની યોજના હતી, જે ચાણસદથી સાઇકલ પર જવાની હતી.
- મિતરોએ પોતાની સાઇકલ પર બેસાડીને પાદરા લઇ જવાનું અને શાંતિલાલે પાદરાની સ્કૂલમાં ફર્સ્ટ (હાલનું પાંચમું) ધોરણમાં પ્રવેશ મેળવ્યો.
-
શાંતિલાલનું અભ્યાસના પ્રત્યેનું સમર્પણ:
- શાંતિલાલ અભ્યાસના પ્રત્યે એટલા એડે હતા કે સ્કૂલે ભણવા જતાં ઘેર આવતા તે તરત જ અભ્યાસમાં લાગતો.
- તે ખાવાપીવા માટે ખૂબ જ ઉદાસીનતા દર્શાવતો, અને ખાવાની યથાવત ખ્યાલ રાખતો નહોતો.
-
શારીરિક તકલીફો અને તેમનો પ્રતિસાદ:
- તેમનો શરીર મજબૂત હતો અને ખાવાની અસંવેદનશીલતા છતાં, તેમણે શારીરિક પીડાઓ પર વધુ ચિંતાનું પ્રદર્શન કર્યું નહોતું.
- તેમના બાળપણમાં આવા ચિહ્નો દેખાય રહ્યા હતા, જે ભવિષ્યમાં તેમના લોકોત્તરતાની સંકેત હતા.
-
ધર્મ અને દૈવી શક્તિનો પ્રભાવ:
- શાંતિલાલના જીવનમાં માતાની ચિંતા અને શાંતિ સાથે પાશણ કરવાની ઈચ્છા મહત્વપૂર્ણ હતી.
- આ શક્તિઓ અને પરિસ્થિતિઓમાંથી તે ધર્મપ્રેમ અને અભ્યાસથી જીવનને આગળ વધારતા રહ્યા.
શાંતિલાલનો સ્વભાવ અને વ્યવહાર
-
શાંતિલાલની નમ્રતા અને સરળતા:
- શાંતિલાલનો સ્વભાવ સવારથી ખૂબ જ સરળ અને નમ્ર હતો. તે સંગઠનમાં પ્રવૃત્તિચાપલ્યનું અભાવ હતું.
- નાની વાતો પણ તેને ગંભીરતાથી અને સરળતાથી લેવામાં આવી હતી.
-
ઘનશ્યામ સ્વામી સાથેનો અનુભવ:
- એક પ્રસંગે, ઘનશ્યામ સ્વામી જ્યારે ચાણસદ આવ્યા હતા, ત્યારે શાંતિલાલે દ્રાક્ષ લાવવાનો ઉલ્લેખ કર્યો, પરંતુ એ સમયે કાળી દ્રાક્ષની જગ્યાએ લીલી દ્રાક્ષ લાવવાનું થવા પામ્યું.
- ઘનશ્યામ સ્વામી એ પરિસ્થિતિ પર નારાજગી દર્શાવતાં શાંતિલાલને ઠપકો આપ્યો, અને તેને આ આચરણમાં વધુ વિચાર કરવા માટે પ્રેરણા આપી.
-
બાળમુકુન્દ સ્વામી અને કામકાજની શિખવાઈ:
- શાંતિલાલને ચિંતન અને કઠોર પરિસ્થિતિઓમાં દૂર કરવાની શિખવાઈ બાલમુકુન્દ સ્વામી દ્વારા થઇ હતી.
- બાલમુકુન્દ સ્વામીએ તેને ધીરે ધીરે કામકાજ, ભજન-કીર્તન અને વિવિધ સેવાઓની શિખવણી આપીને તેને વધુ મજબૂત બનાવ્યો.
-
અભ્યાસ અને રમતનું સંકલન:
- શાંતિલાલની બીજી રુચિ cricket (ક્રિકેટ) રમતમાં હતી. તે મિત્રો સાથે ક્રિકેટ રમતાં, અને તેમણે ગામના મોટા લોકોને મિલાવવાનું શરૂ કર્યું, જેથી સાધનો ખરીદવા માટે ફંડ એકઠું કરી શકાય.
- જ્યારે સાધન ખરીદવાનું નક્કી થયું, ત્યારે શાંતિલાલનું નામ ચર્ચામાં આવવાનું હતું, પરંતુ અંતે કદાચ જ્યારે કોઈ અલગ દિશામાં વસ્તુઓ બની, તો શાંતિલાલ ભાયલી જવા અને શાસ્ત્રીજી મહારાજ સાથે મળવા માટે જાય છે.
-
સંકલ્પ:
- જ્યારે શાંતિલાલને સમજાયું કે ગોવિંદદાસ સ્વામી અને શાસ્ત્રીજી મહારાજના કાગળો સાથે વધુ માર્ગદર્શન માટે ભાયલી જવું પડશે, ત્યારે તે સંતોષપ્રદ રીતે અને નિશ્ચિત મનોરથ સાથે જીવનના નવા મંતવ્યો તરફ આગળ વધ્યા.
0 comments