કર્તાપણું કેવી રીતે ?
- પરમાત્મા સર્વકર્તા છે: પરમેશ્વર એ એક એવા સચ્ચિદાનંદ પૂર્ણ પરબ્રહ્મ છે, જેમણે આ જગતની શ્રષ્ટિ, સ્થાન અને પ્રલયનું નિયંત્રણ કરે છે. તેમનું ઇચ્છા વિના કઈ પણ હલતું નથી.
કર્મફળપ્રદાતા: પરમાત્મા જ કર્મફળ આપનાર છે. એ તમામ જીવપ્રાણીઓના કર્મો અનુસાર તેમને ફળ આપતા છે.
-
સર્વમાં પરમાત્માનું શાસન: પરમાત્મા પોતાના ઇચ્છાશક્તિ, ક્રિયા-શક્તિ અને ગ્રાનશક્તિથી સમગ્ર જગતનું નિયમન કરે છે. આ ઉપરાંત, પરમાત્મા માયાને પણ નિયંત્રિત કરી શકે છે, અને અક્ષર અને અક્ષરને પણ લય કરી શકે છે.
-
પરમાત્માનું સ્વરૂપ: પરમાત્મા માનવ સ્વરૂપમાં દેખાતાં છતાં, તેઓ સર્વકર્તા અને સર્વના સ્વામી છે. એ જ રીતે, ભગવાનની ઇચ્છા પરથી જ દુનિયાનો વ્યવહાર અને નિયમન ચાલે છે.
-
વચનામૃત ઉક્તિ: શ્રીજી મહારાજે જણાવ્યું છે કે, પરમાત્મા એ સર્વના કારણરૂપ છે. તેમનો ગુણ અને શક્તિ અનંત છે. તેઓ સર્વનો કર્તા છે, અને તેમનો રાજ્ય અને કાર્ય એટલી સંપૂર્ણ છે કે તે પોતાના ઇચ્છા મુજબ ધ્રૂવ સ્થાન પર મૂકી શકે છે.
-
સર્વકર્તા પરમેશ્વર: પરમેશ્વર એ છે, જેમણે સમય, સૃષ્ટિ, અને માયાને નિયંત્રિત કરી તેની ઇચ્છા પ્રમાણે ઝગતને ચલાવવું શીખયું છે.
પરમાત્મા સર્વકર્તા છે:
"અને સર્વના કારણરૂપ એવા ભગવાન તે મનુષ્ય જેવા છે તો પણ પોતાના અંગમાંથી યોગકળાએ કરીને અનંત કોટિ બ્રહ્માંડને ઉત્પન્ત કરવા સમર્થ છે ને પાછાં પોતાના વિષે લય કરવાને સમર્થ છે... તેરે સમજુ હોય તે જાણે જે, ભગવાન મનુષ્ય જેવા જાણાય છે તો પણ એ ભગવાન સર્વના કારણ છે અને સર્વના કર્તા છે ને સમર્થ છે." (Vachanamrut Loya 2)
-
કર્મફળપ્રદાતા:
"તમામ જગતના કર્તા, કર્મફળ આપનાર છે અને આ સર્વ પ્રક્રિયા પરમાત્માની ઇચ્છા અને શક્તિથી ચાલે છે." (Vachanamrut Gadhada I-21)
-
સર્વમાં પરમાત્માનું શાસન:
"તેમ દેશ, કાળ, કર્મ, માયા તેનું પરમેશ્વર ચાલવા દે તેટલું ચાલે, પણ પરમેશ્વરના ગમતા બહાર અણુમાત્ર પણ ન ચાલે; માટે સર્વકર્તા તે પરમેશ્વર છે." (Vachanamrut Gadhada I-21)
-
પરમાત્માનું સ્વરૂપ:
"પરમાત્મા એ આ જગતના સર્વને પલટાવવામાં, તેની ઇચ્છાને અનુરૂપ ફરવાનું નિયંત્રણ કરે છે. તે એવી શક્તિ ધરાવતો છે કે જેની ઇચ્છા વિના કઈ પણ થતું નથી." (Vachanamrut Gadhada II-21)
સર્વ-કર્તાહર્તા : શ્રીજીમહારાજ
વચનામૃત અને અન્ય ગ્રંથોમાંથી શ્રીજી મહારાજના સર્વશક્તિમાન અને સર્વશાસક સ્વરૂપને સ્પષ્ટ
- સર્વશક્તિમાન:
- "ભગવાન તો સદા સાકાર જ છે ને અનેક બ્રહ્માંડોની ઉત્પત્તિ, સ્થિતિ, પ્રલયના કર્તા છે ને સદા પોતાના અક્ષરધામને વિષે વિરાજમાન છે અને રાજાધિરાજ છે ને તે જ આ પ્રત્યક્ષ છે." (વચ. ગ.અં. ૩૫)
અનંત બ્રહ્માંડોના કર્તા:
"સર્વ બ્રહ્માંડની ઉત્પત્તિ, સ્થિતિ ને પ્રલય તેનો કર્તા પણ હું જ છું. ને અનંત બ્રહ્માંડના અસંખ્ય શિવ, અસંખ્ય બ્રહ્મા, અસંખ્ય કૈલાસ, અસંખ્ય વૈકુંઠ અને ગોલોક, બ્રહ્મપુર અને અસંખ્ય કરોડ બીજી ભૂમિકાઓ એ સર્વે મારે તેજે કરી ને તેજાયમાન છે અને વળી હું કેવો છું તો મારા પગને અંગૂઠે કરીને પૃથ્વીને ડગાવું તો અસંખ્ય બ્રહ્માંડની પૃથ્વી ડગવા ને મારે તેજે કરીને સૂર્ય, ચંદ્રમા, તારા આદિક સર્વે તેજાયમાન છે." (વચ. અમૃત ૭)
-
ભક્તચિંતામણિ – શ્રીજી મહારાજનું સર્વસામર્થ્ય:
"વળી કહું એક વારતા, સર્વે કીધું આપણું થાય છે; સુખદુઃખ વળી જયપરાજય, યર્ત્કિચિત્ જે કહેવાય છે. જે જે આપણને ગમે, તે જીવ કેમ શકે કરી; જુઓ સર્વ જક્તમાં, કોણ શકે છે ફેલ આચરી." (ભક્તચિંતામણિ ૪-૦૬)
-
શ્રીજી મહારાજના સત્તા પર પારંપરિક દૃષ્ટિ:
"મારું ધાર્યું અસત્ય સત્ય થાય છે, સમરથ મારું નામ સહિ; મારી દૃષ્ટિએ જક્ત ઊપજે શમે, અનેક રૂપે માયા થઈ."
-
શ્રીજી મહારાજની કીર્તન – સર્વશક્તિમાન નિયંત્રણ:
"જીવ ઈશ્વર તણો રે, માયા કાળ પુરુષ પ્રધાન; સૌને વશ કરું રે, સૌનો પ્રેરક હું ભગવાન... અગણિત વિશ્વની રે, ઉત્પત્તિ પાલન પ્રલય થાય; મારી મરજી વિના રે, કોઈથી તરણું નવ તોડાય."
સર્વ-કર્તાહર્તા સમજવાની આવશ્યકતા
જીવનના કલ્યાણનું પરમ સાધન:
શ્રીજી મહારાજનો વિશેષ ઉપદેશ એ છે કે, ભગવાનને સર્વકર્તા સમજીને જ જીવનનું સત્ય કલ્યાણ શક્ય છે. આ વચનામાં શ્રીજી મહારાજે સજા અને પાપના વિષયમાં સ્પષ્ટતા આપી છે. તેઓ કહે છે:
કલ્યાણનો પરમ સાધન:
"કલ્યાણને અર્થે તો ભગવાનને સર્વકર્તાહર્તા જાણવા એ જ છે." (વચ. ગ.મ. ૨૧)ભગવાનની સર્વશક્તિ:
"જીવનું કલ્યાણ તો આટલી જ વાતમાં છે જે, પ્રકટ પ્રમાણ એવા જે શ્રીકૃષ્ણ નારાયણ તેનું જ કર્યું સર્વ થાય છે પરંતુ કાળ, કર્મ ને માયાદિક કોઈનું કર્યું કાંઈ થતું નથી." (વચ. કા. ૧૦)- ભગવાન વિના કાળ, કર્મ, અને માયા:
"ભગવાન સર્વના કર્તાહર્તા છે તેનો ત્યાગ કરીને કેવળ કાળ, કર્મ, સ્વભાવ અને માયા તેને જગતના કર્તાહર્તા કહે છે, માટે એ ભગવાનનો અતિ દ્રોહ છે." (વચ. વર. ૨) - સાચા ઉપાસકનું દૃષ્ટિકોણ:
"સાચો ઉપાસક છે તે, 'ભગવાનને કાળ જેવા ન જાણે, કર્મ જેવા ન જાણે, સ્વભાવ જેવા ન જાણે, માયા જેવા ન જાણે, પુરુષ જેવા ન જાણે, અને સર્વ થકી ભગવાનને જુદા જાણે ને એ સર્વના નિયંતા જાણે, અને સર્વના કર્તા જાણે અને એ સર્વના કર્તા થકા પણ એ નિર્લપ છે એમ ભગવાનને જાણે.'" (વચ. ગ.પ્ર. ૬૨) - આશ્રયનો બળ:
"જો માર માર કરતો કોઈ આવતો હોય તો એમ સમજવું જે, મારા સ્વામીનું જ કર્યું સર્વ થાય છે પરંતુ તે વિના કોઈનું હલાવ્યું પાંદડું પણ હલતું નથી." (સ્વા.વા. ૧/૮૮) -
આ દૃષ્ટિકોણ દ્વારા, જ્યારે ભક્ત ભગવાનને સર્વકર્તા અને સર્વહર્તા સમજે છે, ત્યારે તે કોઇપણ વિપરીત પરિસ્થિતિમાં પણ સ્થિર મતિ રાખી શકે છે. કાળ, કર્મ, માયા, અન્ય દેવતાઓ, મંત્ર વગેરેનો ભય દૂર થાય છે અને તે ભગવાનના આશ્રયમાં અડગ રહે છે.
0 comments