પ્રવીણ : અક્ષરપુરુષોત્તમ ઉપાસના પ્રકરણ - 4 Page 33 to 36 - સમરી

 શ્રીજીમહારાજનું સ્વોપરીપણું : “સ્વામીની વાતું'ના આધારે

📜 શ્રીજીમહારાજનું સર્વોપરી સ્વરૂપ – નિષ્ઠાની દઢતા

• 🛕 અક્ષરધામ અને ચૈતન્યમૂર્તિ પાર્ષદો સાથે પધાર્યા

  • શ્રીજીમહારાજ પોતાના સ્વરૂપની સર્વોપરી નિષ્ઠા જીવોમાં દઢ કરાવવા પૃથ્વી પર આવ્યા. (વચ. ગ.પ્ર. ૯૧)
  • "જેવા પોતે અક્ષરમાં છે, તેવા પ્રકૃતિ-પુરુષાદિકમાં નથી."
  • એટલે કે, અક્ષરબ્રહ્મ ગુણાતીતાનંદ સ્વામી જેટલો મહિમા કહી શકે, તેટલો બીજું કોઈ કહી શકે નહીં.

• 🦁 નિર્ભય પ્રતિપાદન – કેસરીસિંહ જેવો નાદ

  • સ્વામીની વાતો મહારાજના મહિમાનું સ્પષ્ટ નિરૂપણ કરે છે.
  • "ભગવાન પુરુષોત્તમની વાતું છે, અનંત સંશયોને છેદનારી છે."
  • "આજ તો પુરુષોત્તમ, અક્ષર ને અક્ષરમુક્તે સહિત પધાર્યા છે." (સ્વા.વા. ૩/૪૧)
  • અવતારો અને તેમના ભક્તોને પોતાના સ્વરૂપનો જ્ઞાન કરાવવા અને અક્ષરધામમાં લઈ જવા પધાર્યા.

• 📖 શ્રીજીમહારાજ પહેલાના શાસ્ત્રોમાં કેમ ન હોય?

  • "જન્મ થયો મોર, શાદી (લગ્ન) ક્યાંથી લખાય?" (સ્વા.વા. ૫/૩૯૯)
  • શાસ્ત્રમાં તો પહેલા પધારેલા અવતારોની વાતો છે, પણ પુરુષોત્તમ પધાર્યા ન હતા, એટલે આ વાતો શાસ્ત્રોમાં ન હોઈ.

• 🔑 ઉપાસનામાં મુખ્ય તારણ

  • "બીજું અધિક કાંઈ સમજવાનું નથી, માત્ર મહારાજને પુરુષોત્તમ અને આ સાધુને અક્ષર જાણવું." (સ્વા.વા.)
  • મોક્ષમાર્ગ માટે શ્રીજીમહારાજને સર્વોપરી અને ગુણાતીતાનંદ સ્વામીને અક્ષરબ્રહ્મ માનવી જરૂરી છે.

આ વાતો તમામ શ્રીજીમહારાજના સર્વોપરીપણાં અને અવતાર-અવતારીના ભેદને સ્પષ્ટ રીતે દર્શાવે છે.

📜 મુખ્ય તત્વો અને તારણ

1️⃣ પુરુષોત્તમ સ્વામિનારાયણને જાણ્યા વિના મુક્તિ શક્ય નથી

• "મહારાજને પુરુષોત્તમ જાણ્યા વિના અક્ષરધામમાં જવાય નહીં, ને બ્રહ્મરૂપ થયા વિના મહારાજની સેવામાં રહેવાય નહીં."
• શિવલાલનો પ્રશ્ન: "પુરુષોત્તમ કેમ જાણવા? ને બ્રહ્મરૂપ કેમ થવાય?"
  • ઉત્તર: "મહારાજ સર્વ અવતારના અવતારી, સર્વ કારણના કારણ છે."
  • મધ્ય અને છેલ્લાં આડત્રીસમું વચનામૃત તે સાબિત કરે છે." (સ્વા.વા. ૩/૧૨)

2️⃣ બધા અવતારોના અવતારી માત્ર એકજ—પુરુષોત્તમ નારાયણ

• "અવતારમાત્ર તો ચમકપાણ જેવા છે. તેમાં કેટલાક મણ જેવા, કેટલાક દસ મણ જેવા... ને આજ તો ચમકનો પર્વત આવ્યો છે!" (સ્વા.વા. ૩/૪)
  • અગાઉના અવતારો માત્ર પોતપોતાનાં કાર્ય માટે હતા, પણ પુરુષોત્તમ નારાયણ તો સર્વ માટે પધાર્યા.

3️⃣ સત્સંગના ભક્તોની મહાનતા

• "પૂર્વ મોટા મોટા અવતાર થઈ ગયા, પણ આજ તો સત્સંગીના છોકરાંય કરોડો ગણું અધિક દૈવત જણાય છે!" (સ્વા.વા. ૩/૭૨)
• મહાન ભક્તો અને મહાન સાધુઓની મહત્તા અત્યંત ઊંચી છે.

4️⃣ પુરુષોત્તમના ભક્ત અને બીજા અવતારના ભક્ત વચ્ચેનો તફાવત

• "હાથણી વીયાય ત્યારે ભેંસ જેવડું બચ્ચું આવે, જૂ વીયાય ત્યારે લીખ આવે – તેમ ભેદ છે." (સ્વા.વા. ૨/૧૦૭)
  • પુરુષોત્તમના ભક્ત અનંત ગુણે વિશેષ છે.

5️⃣ સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયમાં ત્યાગ અને ભક્તિની મહત્તા

• "વિસ-વિસ વર્ષનો સંસાર મૂકીને ચાલ્યા આવે છે, ને આજ તો હજારો બાઈયું ત્યાગ કરે છે!"
• "અવતારો તો પારસમણિ જેવા, ને પુરુષોત્તમ ચિંતામણિ છે!" (સ્વા.વા. ર/૧૬૯)

6️⃣ અવતાર અને અવતારી વચ્ચેનો તફાવત

• "તીર અને તીરનો નાખનાર જુદાં છે, જેમ તીરનું કારણ તીરનો નાખનાર છે – તેમ અવતાર અને અવતારીમાં ભેદ છે."
• "ચક્રવર્તી રાજા અને ખંડિયા રાજા વચ્ચે જેવો ભેદ છે, તે સમજી શકાય."

7️⃣ શ્રીજીમહારાજનું સિંહ જેવું વક્તવ્ય

• "એક લાખ બકરાં બોલે, પણ કોઈને બીક ન લાગે. એક કેસરી સિંહ બોલે તો બધાનાં અંતર ભૈદાઈ જાય!" (સ્વા.વા. ૫/૧૯૭)
  • આજ શ્રીજીમહારાજના વચનો કેસરસિંહ જેવા ગર્જે છે!

શ્રીજીમહારાજનું સર્વોપરીપણું : અન્ય પરમહંસોનાં વચનોના આધારે 

આ પરમહંસોના કૃતિઓમાં શ્રીજીમહારાજના સર્વોપરીપણાંનો ગાઢ નિર્ભર પ્રતીતિ થઈ છે. સદ્દગુરુ નિષ્કુળાનંદ સ્વામી, મુકતાનંદ સ્વામી, ગોપાલાનંદ સ્વામી, નિત્યાનંદ સ્વામી વગેરે જેવા વિદ્વાન પરમહંસોએ પોતાના ગ્રંથો અને કીર્તનોમાં શ્રીજીમહારાજને પરબ્રહ્મ, પુરુષોત્તમ અને સર્વાવતારી ગણાવ્યા છે.

📜 મુખ્ય તત્વો અને તારણ

1️⃣ સદ્ગુરુ નિષ્કુળાનંદ સ્વામી

• “આદ્ય મધ્ય અંત્યે અવતાર, થયા અગણિત થાશે અપાર,
  પણ સર્વેના કારણ જેહ, તે તો સ્વામી સહજાનંદ એહ.” (અવર ચિંતામણિ : 32)
• અક્ષરબ્રહ્મથી પણ ઉપર, પુરુષોત્તમ તરીકે શ્રીજીમહારાજ છે.
• જેમણે મન, વાણીથી પણ અગમ એવા ભગવાન છે, તે શ્રીજીમહારાજ સુલભ બન્યા છે. (ભ.સચિ. 99)

2️⃣ પુરુષોત્તમ પ્રકાશ

• “પુરુષોત્તમ પ્રગટી રે... ધન્ય ધન્ય આ અવતારને રે, જોવા રાખી નહિ જોડ.” (જુ. ક. ક. 44)
  • અક્ષરધામના ધામી પોતે પ્રગટ થયા છે અને બીજાં બધા દરવાજા બંધ કરી અક્ષરમાર્ગ ખુલ્લો કર્યો.
  • બીજા અવતારો ઝાકળ જેવા, જયારે શ્રીજીમહારાજ અષાઢી મેઘ જેવા.

3️⃣ અષ્ટકવિઓ અને નિત્યાનંદ સ્વામી

• "સહજાનંદ સ્વામી રે, પોતે પરબ્રહ્મ છે રે, સ્વામિનારાયણ જેનું નામ રે." (સદ. પૂ. સ્. જં. 6)
• "દિવ્ય ચૈતન્ય અક્ષર જેનું ઘર છે જો, ક્ષર અક્ષર થકી એ તો પર છે જો..." (સદ. પૂ. 8)
  • અક્ષરબ્રહ્મ પણ શ્રીજીમહારાજના સાથી છે, પણ શ્રીજી સર્વોપરી છે.

4️⃣ અન્ય મહાન ગ્રંથો

• હરિદિગ્વિજય (નિત્યાનંદ સ્વામી)
• શ્રીહરિલીલાકલ્પતરુ (અચિંત્યાનંદ બ્રહ્મચારી)

➡️ આ બધાં સંસ્કૃત, ગુજરાતી અને બ્રજ ભાષાના કાવ્યો, કીર્તનો અને ગ્રંથો સ્વયં પરમહંસો અને મહાન ભક્તોએ લખ્યાં છે, જે શ્રીજીમહારાજના સર્વોપરીપણાં અને અવતાર-અવતારીના ભેદને સ્પષ્ટ કરે છે. 🚩