Day-6 : પ્રાપ્તિને પ્રતીતિમાં પરિવર્તિત કરીયે - શાસ્ત્રીજી મહારાજના અદભુત ગુણોને વિચારથી

• સફળ નેતૃત્વના તત્વો:

  • દૂરસંદર્શી વિઝન
  • અદમ્ય હિંમત
  • મજબૂત નિર્ણયશક્તિ
  • પ્રત્યાયન (ડેલિગેશન) કૌશલ્ય
  • નૈતિક મૂલ્યો અને માર્ગદર્શન

• સંસ્થા (Organization) vs. પ્રતિષ્ઠાન (Institution):

  • સંસ્થા તેના હેતુઓ માટે કાર્યરત રહે છે અને સભ્યોને લાભ આપે છે.
  • પ્રતિષ્ઠાન તેની સ્થાપનાની પાયો મૂલ્યો પર રોપે છે અને લાંબા ગાળે ઉન્નતિ કરે છે.
  • સંસ્થા એક નેતૃત્વ હેઠળ ઉન્નત થાય, પણ નેતૃત્વના અભાવે ક્ષીણ થઈ શકે.
  • પ્રતિષ્ઠાનનો વિકાસ, મૂલ્યપ્રેરિત અનુયાયીઓ દ્વારા લાંબા ગાળે ચાલુ રહે.

• પ્રતિષ્ઠાન નિર્માતા (Institution Builder):

  • સંસ્થાની બહાર જઈ નવું વિચારનાર અને દૃઢ મૂલ્યો સાથે સ્થાપના કરનાર.
  • અનુયાયીઓમાં ઊર્જા અને આત્મસાત્ કરવાની ક્ષમતા ઉદ્ભવ કરનાર.
  • સંસ્થા આગળ વધે, નેતૃત્વ પછી પણ મૂલ્યો ટકાવી શકે, એ રીતે નિર્માણ કરનાર.

• વિખ્યાત પ્રતિષ્ઠાન નિર્માતાઓ:

  • જમશેદજી ટાટા – ભારતની ઉદ્યોગ ક્રાંતિ અને TIFR, TISS, Tata Memorial Hospital, AIIMS જેવી સંસ્થાઓ
  • વિક્રમ સારાભાઈ – ISRO, IIM-A, ATIRA, PRL
  • સતીશ ધવન, અબ્દુલ કલામ – ભારતીય અવકાશ અને અણુ ઊર્જા ક્ષેત્રમાં નોંધપાત્ર ફાળો
  • શાસ્ત્રીજી મહારાજ (BAPS) – અક્ષર-પુરુષોત્તમ સંપ્રદાયની સ્થાપના, આધ્યાત્મિક મૂલ્યોને પ્રગટ કરનાર.

બ્રહ્મસ્વરૂપ શાસ્ત્રીજી મહારાજના લક્ષણો 

1. અનન્ય પ્રેમ અને સંવેદના

   • અનુયાયીઓ પ્રત્યે માતા-પિતાના બેવડાં વાત્સલ્યનું પ્રદર્શન.
   • નાનામાં નાના મુમુક્ષુઓનું કલ્યાણ વાંચ્છ્યું અને કષ્ટમય જીવન જંતર્યું.

2. પ્રેરક અને પરિવર્તનકર્તા

   • તેમના સંપર્કમાં આવેલો વ્યક્તિ સ્વભાવ અને વર્તનમાં પરિવર્તન અનુભવતો.
   • હીરામુખી જેવા વિરોધીઓને પણ સત્સંગમાં જોડીને સદાચારી બનાવ્યા.

3. ધ્યેય સ્પષ્ટતા અને પ્રત્યાયન

   • અનુયાયીઓને દિવ્ય દૃષ્ટિ અને ધ્યેય સમજણ આપવામાં પ્રવીણ.
   • લાંબા કલાકોની વાતચીત દ્વારા સિદ્ધાંત સમજાવતા અને દૃઢ નિશ્ચય કરાવતા.

4. માર્ચાલયકતા અને આશાવાદ

   • વૈમુખ્ય અને નિરાશાને દૂર કરીને સમુદાયમાં આશા અને ઊર્જાનો સંચાર કર્યો.
   • અક્ષરપુરુષોત્તમ સિદ્ધાંતને પ્રગટ કરવાના પ્રયત્નોમાં અવિરત રહી.

5. વૈશ્વિક મેનેજમેન્ટ પ્રતિક્રિયા

• મર્યાદિત સંસાધનોનો શ્રેષ્ઠ ઉપયોગ.
• સંસ્થાના હેતુઓને અનુયાયીઓના હિત સાથે સંકલિત કર્યાં.

1. દીર્ઘદૃષ્ટિ અને પૂર્વાયોજન

   • લાંબા ગાળાના લક્ષ્યોને ધ્યાનમાં રાખીને પૂર્વ આયોજન.
   • ભવિષ્યની ઘટનાઓને પૂર્વે અનુમાનવાની ક્ષમતા.
   • શાસ્ત્રીજી મહારાજની વિઝનરી દૃષ્ટિ માત્ર ધર્મપ્રચારમાં જ નહીં, પણ ભવિષ્યની સંસ્થા માટે મજબૂત માળખાં ઉભું કરવામાં પણ અદ્ભુત હતી.
   • તેમની જમીન સંપાદનની રણનીતિ એ તેમના દૂરદ્રષ્ટા નેતૃત્વનું સાક્ષી છે.
   • • હરિભક્તોની સહકારશક્તિ: આશાભાઈ પ્રભુદાસ, ઈશ્વરભાઈ પ્રભુદાસ સહિત સમર્પિત ભક્તોની મદદથી વહિવટિયું આયોજન કરાયું.
     • વિસ્તૃત સંપાદન: રઢુ, નાયકા, વારસંગ, કલોલી આસપાસ ૪,૦૦૦ વીઘા, અને ત્યારબાદ ૨૭ ગામોમાં ૭,૦૦૦ વીઘા જમીન ખરીદવામાં આવી.
     • મોટું કૃષિ આધારિત ઈકોસિસ્ટમ: જેસિંગપુરા ખાતે ૬૫૦ વીઘા જમીન ખેડૂત હરિભક્તોને પ્રોત્સાહિત કરીને ખરીદાવવામાં આવી.
     • આર્થિક માળખું: હરિભક્તોને જમીન અમુક રકમમાં આપવામાં આવી, અને તે રકમ સારંગપુર મંદિરના ખર્ચ માટે વપરાઈ.

2. સર્વપ્રથમ સંચાલક અને પોષક

   • સંસ્થાના સ્થાપક, પોષક અને સંવર્ધક રૂપે બહુમુખી ભૂમિકા ભજવી.
   • પ્રતિષ્ઠાનના હેતુઓને અનુસરીને સઘળી કાર્યશૈલીઓને પૂરક બનાવી.

બ્રહ્મસ્વરૂપ શાસ્ત્રીજી મહારાજના વિરલ ગુણો અને પ્રતિષ્ઠાન નિર્માણ

1. અદમ્ય હિંમત અને ધ્યેયપ્રાપ્તિ

   • સત્યના પક્ષમાં અડગ રહેનાર.
   • નિર્ભય નિર્ણયશક્તિ અને ચિંતામણિ સમાન વિચારધારા.

2. શ્રેષ્ઠ નેતૃત્વ અને સંગઠનશક્તિ

   • શ્રેષ્ઠ કાર્યકરોની પસંદગી અને તેમના ગુણોનો વિકાસ.
   • સહકાર્યકરોમાં ધ્યેયપ્રતિસદ્ધતા અને સમર્પણ ભાવ ઉત્પન્ન કર્યો.

3. પ્રતાપી પ્રવૃત્તિઓ અને પ્રશસ્ત વિચારશીલતા

   • અક્ષરપુરુષોત્તમ સિદ્ધાંતના પ્રચાર માટે જીવનસમર્પણ.
   • મંદિરો, સંસ્થાઓ અને સત્સંગ કેન્દ્રોની સ્થાપના.

4. પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરવાની શૂરવીરતા

   • જાગા ભગતની બાબતમાં, જિભાઈ કોઠારી સામે નિડર વલણ.
   • સારંગપુર મંદિરમાં પથ્થર પડવાના સંકટ સમયે ધૈર્ય અને આત્મવિશ્વાસ.

5. વ્યક્તિ પરિખ્યાની કલા

   • પ્રામાણિક અને નિષ્ઠાવાન સંતો-ભક્તોની પસંદગી.
   • સેવાભાવી અને ધર્મપ્રેમી હરિભક્તોની પસંદગી દ્વારા સંસ્થા મજબૂત બનાવવી.

6. અનુકૃતિ દ્વારા પ્રેરણા

   • પોતે જ શ્રમસેવક બની, મંદિરોના બાંધકામમાં જાતે જ જોડાયા.
   • નાની-નાની સેવાઓમાં પણ ઉત્સાહ અને નિમગ્નતા.

7. વિશ્વવ્યાપી સંસ્થા સ્થાપન માટે તપસ્યા

   • જીવનના અંતિમ ક્ષણ સુધી અવિરત પરિશ્રમ.
   • બ્રહ્મજ્ઞાનના પ્રચાર માટે દેહને ક્ષીણ કરી નાખ્યો.

8. આગામી પેઢી માટે શ્રેષ્ઠ વારસાની પસંદગી

   • યોગીજી મહારાજ અને પ્રમુખસ્વામી મહારાજને પસંદ કરીને સંસ્થાનું ભવિષ્ય સુનિશ્ચિત કર્યું.
   • તેમના માર્ગદર્શન હેઠળ BAPS સંસ્થા વૈશ્વિક સ્તરે પાંગરી ઉઠી.