પ્રવેશ: શાસ્ત્રીજી મહારાજ પ્રકરણ 11 થી 15 સમરી

• આચાર્ય મહારાજે ભગતજી મહારાજને સમૈયા પછી એક મહિનો રાખી તેમની કથાનો લાભ લીધો.
• યજ્ઞપુરુષદાસજી પર ભગતજી મહારાજનો વિશેષ પ્રેમ હતો, જેને કારણે તેમને ક્યારેય ઉઠાડતા નહોતા, અને આ પ્રેમ સૌને સ્પષ્ટ થયો.
• યજ્ઞપુરુષદાસજીએ સ્વામી વિજ્ઞાનાનંદ પાસેથી મળેલા ચરણારવિંદ રામરતનદાસજીને આપ્યા, જેનાથી ભગતજી મહારાજ ખૂબ રાજી થયા.
• આચાર્ય મહારાજે ભગતજી મહારાજને ચરણારવિંદ અંગે વાત કરી, પરંતુ ભગતજી મહારાજે શ્રીજીમહારાજ પર વિશ્વાસ રાખી તેનાં ઉપાય કર્યું.
• યજ્ઞપુરુષદાસજીની બુદ્ધિ અને સિદ્ધાંત સમજવા માટે આચાર્ય મહારાજે તેમને શાસ્ત્રવિઘા ભણાવવાનું નક્કી કર્યું, જયારે ભગતજી મહારાજે બ્રહ્મવિદ્યા શીખવવાનું નક્કી કર્યું.
• યજ્ઞપુરુષદાસજીની ભણવામાં વૃત્તિ ઓછી થઈ, કારણ કે તેઓ ભગતજી મહારાજના સ્વરૂપ પ્રત્યે વધુ આકર્ષિત થયા અને ભજન, ધ્યાનમાં મગ્ન રહ્યા.
• વિજ્ઞાનદાસ સ્વામીને મળવા માટે યજ્ઞપુરુષદાસજી રોજ રાત્રે સોજિત્રા જતા અને તેમની સાથે કથાવાર્તાનો લાભ લેતા.
• ભગતજી મહારાજના મંડળની કથા, ભજન, સેવા વગેરેને કારણે સમગ્ર દેશમાં તેમની ખ્યાતિ ફેલાઈ અને સૌએ તેમની મહિમા સમજી.

                                                   પ્રકરણ - 13

• રામનવમીના સમૈયે જૂનાગઢના જાગા ભક્તોના સમાગમથી યજ્ઞપુરુષદાસજીએ તેમને ખૂબ રાજી કર્યા.
• યજ્ઞપુરુષદાસજીએ હરિકૃષ્ણ મહારાજની પ્રસાદી તરીકે મોગરાની કળીનો હાર તથા તુંબડી ભગતજી મહારાજને મોકલાવી, જેના પરિણામે ભગતજી મહારાજ ખૂબ રાજી થયા અને પોતાનો પ્રેમ વ્યક્ત કર્યો.
• વરતાલમાં યજ્ઞપુરુષદાસજી અને ભગતજી મહારાજના શિષ્યો અખંડ ભગતજી મહારાજનો મહિમા કરતા, જેનાથી કેટલીક ફરિયાદો થઈ.
• ભગતજી મહારાજે યજ્ઞપુરુષદાસજી અને ભક્તિજીવનદાસને પ્રાગજી ભક્તના વખાણ બદલ સભામાં માફી માગવાનું કહ્યું. બંને સાધુઓએ તે આદેશનું પાલન કર્યું.
• કેટલાક સાધુઓએ યજ્ઞપુરુષદાસજી સામે ઇર્ષા અને ત્રાસ દર્શાવ્યો, જે દરમિયાન યજ્ઞપુરુષદાસજી એ સહનશીલતા અને ધીરજ સાથે તમામ ત્રાસ સહન કર્યો.
• યજ્ઞપુરુષદાસજીની સહનશક્તિ અને પ્રભુપ્રેમથી તેમને ઘણી શ્રદ્ધા મળતી ગઈ, જ્યારે વિરોધીઓના દુષ્પ્રયત્નો વધતા ગયા.
• વિરોધો છતાં, યજ્ઞપુરુષદાસજી પોતાનું કાર્ય અનંત ધીરજ અને નિમ્રતાથી કરે રહ્યા.

                                                 પ્રકરણ - 14

• યજ્ઞપુરુષદાસજી અને વિજ્ઞાનદાસ સ્વામી મહુવાના મંદિરમાં રાખવામાં આવ્યા, જ્યાં તેમની સમજીવિચારી નૈમિષારણ્યની પ્રત્યક્ષ માહિતી જાણવા પ્રશ્નો થયા.

• યજ્ઞપુરુષદાસજીએ પ્રાગજી ભક્તને પરમ એકાંતિક પુરુષ તરીકે ઓળખાવ્યા, અને તેમના સંતોષદાયક ઉત્તરથી સૌ રાજી થયા.

• મંદિરમાં સભા દરમિયાન પ્રાગજી ભક્તના મહિમા અને તેમની એકાંતિક સ્થિતિ સમજાવવાનો સુંદર યોગ આવ્યો.

• યજ્ઞપુરુષદાસજીએ વચનામૃતના પ્રણેતાંનો ઉલ્લેખ કરીને એકાંતિક પુરુષના લક્ષણો અને પ્રાગજી ભક્તની સાધૃતાનો સ્પષ્ટ નિશ્ચય કરાવ્યો.

• મહુવાના હરિભક્તોને પ્રતીતિ થઈ કે પ્રાગજી ભક્તના સંતો જ્ઞાન અને પ્રેમમાં અગ્રણી છે.

• આ પ્રસંગે પ્રાગજી ભક્તની પરમ એકાંતિક સ્થિતિ અને શ્રીજીમહારાજ સાથેના સંબંધની સમજ સૌને થઈ.

• યજ્ઞપુરુષદાસજીની શાસ્ત્ર સમજાવવાની શક્તિથી ભગતજી મહારાજ ખૂબ રાજી થયા અને તેમની પ્રશંસા કરી.

• અંતે, મહુવાના સંતો અને હરિભક્તો યશસ્વી રીતે વરતાલ પરત ફરી આવ્યા.

• યજ્ઞપુરુષદાસજી વરતાલથી ઠાસરા પધાર્યા અને કથાવાર્તા કરીને હરિભક્તોને આનંદ આપ્યો.

• ઠાસરાથી ડભોઈ ગયા, જ્યાં મોરલીધરદાસ પુરાણીના ભગતજી પ્રત્યેના અભાવને દૂર કર્યો અને ભગતજીના મહિમા સમજાવ્યા.

• ડભોઈના હરિભક્તો અને મોરલીધરદાસ પુરાણી યજ્ઞપુરુષદાસજીની વાતોથી પ્રભાવિત થયા, અને મોરલીધરદાસે ભરી સભામાં તેમની પ્રશંસા કરી.

• યજ્ઞપુરુષદાસજીના પ્રભાવથી મોરલીધરદાસે પોતાની હઠ, માન અને ઈર્ષાને છોડી દઇ દંડવત્ કરવાનું પ્રયત્ન કર્યું, પણ યજ્ઞપુરુષદાસજીએ તેમને રોક્યા.

• યજ્ઞપુરુષદાસજી વરતાલમાં વિદ્યા અભ્યાસ માટે વડોદરા ગયા, જ્યાં રંગાચાર્ય વિદ્વાન પાસે "સિદ્ધાંત કૌમુદી"નું ભણતર શરૂ કર્યું.

• રંગાચાર્યે યજ્ઞપુરુષદાસજીની બુદ્ધિ, યાદશક્તિ અને ભણવાની તમન્ના જોઈને તેમની ખૂબ પ્રશંસા કરી.

• યજ્ઞપુરુષદાસજી દ્વારા ભગતજી મહારાજના મહિમા સાંભળીને રંગાચાર્યને પણ ભગતજીના દર્શનની તીવ્ર ઈચ્છા થઈ.